بخش 13-10-5: از مبحث 13 مقررات ملی ساختمان شرایط لازم الاجرا برای تاسیسات برق فشارضعیف در استخر را شامل می شود. که به دلیل اهمیت این موضوع بندهای مربوط به ایمنی محوطه های استخر از مقررات ملی را در این قسمت مجددا عنوان خواهیم کرد.
به منظور رعایت این الزامات و شرایط ، استخر و فضاهای اطراف آن به 3 منطقه (zone0،zone 1،zone 1) تقسیم می شود که در زیر نشان داده شده است.
زون بندی و الزامات تاسیسات برقی استخر بر اساس مبحث 13 مقررات ملی ساختمان، مطابق تصاویر و مشخصات زیر می باشد.
1-5-10-13: در zone0 و zone 1 تاسیسات برق قابل نصب و بهره برداری باید از طریق منابع SELV که حداکثر ولتاژ متناوب آن 12 ولت (AC) و ولتاژ مسقیم آن 30 ولت (DC) بدون تموج می باشد، تغذیه گردد. منابع تغذیه سیستم های مذکور باید در خارج از ZONE0 و ZONE 1 نصب گردند.
2-5-10-13: در ZONE 2 شرایط زیر باید از نظر حفاظت و نصب منابع SELV رعایت گردد.
الف) لوازم و تجهیزات برقی نصب شده در ZONE 2 استخر علاوه بر پیش بینی سایر حفاظت های لازم دیگر، باید از طریق کلید جریان باقی مانده (RCD) با جریان عامل 30 میلی آمپر نیز حفاظت گردد.
ب) جداسازی عایقی بین مدارهای الکتریکی و تجهیزات لازم دیگر که در خارج از zone 0 ، zone 1 و zone 2نصب می گردد، انجام گیرد.
3-5-10-13 کلیه قطعات فلزی قابل دسترس و همچنین قطعات فلزی نصب شده در هر سه منطقه استخر (zone0،zone 1،zone 1) باید به سیستم هم بندی اضافی به منظور هم پتانسیل کردن وصل گردند. موارد هم بندی به قرار زیر می باشند:
الف) كليه لوله هاي آب، گاز، گرمايش و سرمايش فلزي
ب) لوله فلزي فاضلاب
پ) قسمت هاي فلزي سازه ساختمان
ت) قسمت هاي فلزي سازه داخل استخر
ث) آرماتوربندي كف و ديواره استخر
ج) بدنه هاي فلزي وسايل غيربرقي نصب ثابت و قسمت هاي هادي بيگانه از هر نوع
چ) آرماتوربندي كف و ديواره استخر غيرعايق بندي شده (عايق بندي آب)
تبصره: هادي هاي حفاظتي مدارهاي روشنايي و پريزهاي برق، تجهيزات و وسايل الكتريكي ( 230 ولتAC)استخر، بايد به ترمينال يا شينه اتصال زمين تابلوي تغذيه كننده مدارهاي برق مذكور متصل گردند.
4-5-10-13: در مناطق سه گانه (zone0،zone 1،zone 1) سيستم لوله كشي و سيم كشي برق نبايد داراي قطعات فلزي قابل دسترس باشند و چنانچه تأمين اين شرايط از نظر اجرايي با مشكلاتي همراه باشند اين قطعات بايد به سيستم هم بندي اضافي متصل گردند . در اين مناطق فقط اجراي لوله كشي و سيم كشي براي تغذيه دستگاه هايي كه مناسب نصب در اين مناطق ساخته شده اند مجاز مي باشد.
عمق دفن لوله كشي و سيم كشي در هر سه منطقه حداقل 5 سانتي متر مي باشد.
5-5-10-13: دستگاه هاي قابل نصب در هر سه منطقه بايد داراي درجه حفاظت مطابق جدول زیر باشند.
حداقل درجه حفاظت (IP) براي دستگا هها و تجهيزات الكتريكي در مناطق (زون) استخر
تبصره: عدد اول درجه حفاظت بر اساس استانداردهاي معتبر و توسط سازندگان معتبر لوازم برقي تعيين و متناسب با شرايط و محيط نصب انتخاب مي گردد.
6-5-10-13: براي استخرهايي كه دارايzone 2 نبوده و سيستم روشنايي آن در zone 1 نصب و اجرا مي گردد و همچنين از منابع تغذيه SELV تغذيه نمي گردند، بايد شرايط زير در آن برقرار باشد:
الف) مدارهاي روشنايي علاوه بر ساير حفاظت هاي مورد نياز ديگر، بايد از طريق كليد جريان باقي مانده (RCD) با جريان عامل 30 ميلي آمپر حفاظت گردند.
ب) ارتفاع نصب چرا غها از پايين ترين نقطه از ZONE 1 حداقل از 2 متر كمتر نباشد.
7-5-10-13: استفاده از منابع تغذيه PELV در استخر مجاز نمي باشد.
8-5-10-13: هادي حفاظتي مدارهاي تأسيسات برقي در استخر از جمله مدارهاي روشنايي و غيره با ولتاژ 230 ولت (AC) ، بايد به ترمينال يا شينه حفاظتي تابلو تغذيه كننده مدارهاي مذكور وصل گردند.
اگر بخواهیم محدوده زون ها را در یک پروژه ویلایی مشخص کنیم، تصاویر زیر را خواهیم داشت.
نمونه ای از عدم رعایت الزامات زون صفر آبنما:
